Anna Dąbkowska

Ekologiczne abecadło

Dzięki nowej ustawie z 27 lipca 2001, obowiązującej od 1 października br. w naszym kraju zostały zdecydowanie zaostrzone wymagania ekologiczne. Wprowadza ona nowe prawo ochrony środowiska i o odpadach oraz nowelizuje siedemnaście innych ustaw, m.in. prawo wodne, o Inspekcji Ochrony Środowiska, o ochronie przyrody, o zagospodarowaniu przestrzennym, o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, o zasadach wspierania rozwoju regionalnego.

Mieszkamy w mieście, w którym celem nadrzędnym dla wszystkich powinno być wzmocnienie i ochrona zasobów środowiska przyrodniczego. To przekonanie zachęca nas do przybliżenia Czytelnikom wymogów nowych ustaw. Na łamach „GO” postaramy się, we współpracy z urzędowymi specjalistami, przedstawić temat w odcinkach.

Wycinanie drzew i krzewów 

Jak stwierdzono powyżej, ustawa wdrażająca znowelizowała ustawę o ochronie przyrody z dnia 16 października 1991 r. Dodany do niej został nowy rozdział „Ochrona walorów krajobrazowych, terenów zieleni, drzew i krzewów”.

Ustalono, że walory krajobrazowe są ochronione bez względu na to, czy objęto je szczególnymi formami ochrony przyrody. Trzeba je uwzględniać w miejscowych planach zagospodarowania terenu. Nowela obfituje w zakazy i nakazy szczegółowe:

• Roboty ziemne oraz inne wykonywane sprzętem mechanicznym lub innymi urządzeniami nie mogą zagrażać okolicznym drzewom lub krzewom;

• Władający nieruchomością obowiązani są do utrzymywania drzew oraz krzewów. Bez zezwolenia można usunąć tylko drzewa i krzewy owocowe (chyba, że nieruchomość wpisano do rejestru zabytków). Nie wymaga się zgody dla usunięcia drzew i krzewów, jeśli są sadzone na plantacjach oraz dla tych, których wiek nie przekracza 5 lat. Aby usunąć inne, musimy uzyskać zezwolenie prezydenta miasta. Wycięcie drzew lub krzewów będzie kosztować. Opłaty pobierane będą przez organ administracji, wydający zezwolenie. Wysokość opłaty uzależniona jest od obwodu pnia, rodzaju lub gatunku drzewa, a w przypadku krzewów - od powierzchni nimi porośniętej. Jednostkowe stawki zostaną ustalone w przepisach wykonawczych. Od dnia, w którym decyzja ustalająca wysokość opłaty za wycięcie drzewa lub krzewów stała się ostateczna, mamy 14 dni na uiszczenie należności. Wpływy zasilą dochód gminnego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. 
  Wszyscy, którzy zniszczą tereny zieleni, drzewa lub krzewy wskutek wadliwych robót ziemnych, zastosowania szkodliwych środków chemicznych lub usuną je bez wymaganego zezwolenia albo zniszczą niewłaściwą pielęgnacją – obciążeni zostaną karami administracyjnymi. 
  Ustawa przedstawia długą listę sytuacji, gdy opłaty za usunięcie drzew nie będą pobierane. Należą do nich m.in.: wycinka drzew zagrażających bezpieczeństwu; zezwolenie uzyskane przez osobę fizyczną nie będącą przedsiębiorcą; wycinka przy melioracjach wodnych; usunięcie drzew z obszarów zagrożonych powodzią lub posadzonych na terenach, które w planach przeznaczone są na cele nie przewidujące zieleni. Bez opłaty mogą być usuwane drzewa i krzewy z terenów zieleni, jeśli wiąże się to ściśle z zabiegami pielęgnacyjnymi.

• Nowe przepisy przewidują sankcje za wypalanie roślinności na łąkach, pastwiskach, nieużytkach, rowach, pasach przydrożnych, szlakach kolejowych, a także za niszczenie roślinności służącej wiązaniu gleby lub niszczenie roślin i zwierząt przyczyniających się do oczyszczania środowiska. 

Obowiązki właścicieli domów

Ustawa wdrażająca wprowadziła wiele zmian w ustawie z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości w gminach.

Gminę obarczono obowiązkiem zapewnienia budowy, utrzymania i eksploatacji instalacji i urządzeń: - do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych, - stacji zlewnych, - szaletów publicznych, - urządzeń do zbierania, transportu i zneutralizowania zwłok zwierzęcych lub ich części. 

Do zadań własnych gminy należy także zbieranie i pozbywanie się śniegu, lodu oraz innych zanieczyszczeń uprzątniętych z chodników przez właścicieli nieruchomości oraz odpadów zgromadzonych w przeznaczonych do tego celu urządzeniach ustawionych na chodniku. Gmina organizuje też selektywną zbiórkę, segregację oraz magazynowanie odpadów komunalnych, także niebezpiecznych, przydatnych do odzysku. Przez gminę prowadzone będą ewidencje zbiorników bezodpływowych do gromadzenia nieczystości (powszechnie nazywanych szambami) oraz przydomowych oczyszczalni ścieków w celu kontroli częstotliwości ich opróżniania. Wymagane jest także opracowanie planu rozwoju sieci kanalizacyjnej.

Na nowo uregulowano też obowiązki właścicieli nieruchomości. Będą oni musieli zaopatrzyć się w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymać je w odpowiednim stanie. Obowiązkowe jest przyłączenie do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub zainstalowanie bezodpływowego zbiornika spełniającego określone wymagania. Z przyłącza kanalizacyjnego zwolnieni są ci, którzy posiadają przydomową oczyszczalnię ścieków. Uchwała rady gminy określi, w jaki sposób będziemy zbierać odpady komunalne, a także nałoży inne obowiązki zgodne z ustawą. Sprzątanie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości należy do obowiązków właścicieli tych działek. Jeśli nieruchomość jest przyległa do drogi publicznej, to zgromadzone po uprzątnięciu zanieczyszczenia zostaną usunięte przez zarządcę drogi.

Korzystanie z usług zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych, a także opróżnianie szamb i transport nieczystości ciekłych musi być udokumentowane przez właścicieli nieruchomości poprzez okazanie odpowiedniej umowy i dowodów opłat. Rada gminy może ustalić górne stawki opłat za te usługi. Jeśli odpady będą przez nas zbierane i transportowane w sposób selektywny, to będziemy mogli się spodziewać stawek ulgowych.